Witamina D odpowiada za wiele ważnych funkcji organizmu. Jest na przykład niezbędnym biofaktorem do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego! Witamina D odgrywa również kluczową rolę w przyswajaniu wapnia w organizmie, na co wskazuje jej naukowa nazwa „chosuplementalcyferol”.
Kontroluje wchłanianie i wykorzystanie wapnia z diety. Jeśli dostępna jest wystarczająca ilość witaminy D, niedostateczna ilość wapnia dostanie się do krwiobiegu przez ściany jelit, a poziom wapnia spadnie – niezależnie od ilości wapnia w diecie. Chociaż duże dawki wapnia mogą biernie przedostawać się do krwiobiegu (bez pomocy witaminy D), jest to znikome. Szczególnie u niemowląt i małych dzieci sytuacja może się pogorszyć, ponieważ potrzebują dużo wapnia do wzrostu kości.
W rezultacie często podaje się im witaminę D jako środek zapobiegawczy przeciwko krzywicy. W przypadku tej choroby – zwanej również „rozmiękczeniem kości” – kości potrzebują niezbędnego wapnia, w przeciwnym razie dochodzi do słabej mineralizacji, co prowadzi do skrócenia i deformacji kończyn. Niedobór witaminy D może również nasilać choroby specyficzne dla wieku, takie jak osteoporoza.
Co to jest witamina D i jak jest syntetyzowana?
Witamina D jest jedną z niewielu witamin, które organizm może syntetyzować. Jednak nazwa „witamina” nie jest do końca odpowiednia, będąc w rzeczywistości prohormonem. Jednak ze względów historycznych nazwa „witamina D” została zachowana. Aktywują go promienie słoneczne, a dokładniej promieniowanie UV-B na skórze. Witamina D3 jest syntetyzowana z dehydrocholesterolu. Z krwi dociera do wątroby, gdzie zamienia się w złogi.
Dla zdrowego dorosłego, który spaceruje na słońcu przez około 20-30 minut dziennie, łatwo jest uzyskać niezbędną witaminę D. W piękne letnie dni w ciągu około 30 minut syntetyzuje się około 250 mikrogramów witaminy D. Następnie , organizm skutecznie zatrzymuje syntezę, aby zapobiec przedawkowaniu spowodowanemu nadmiernym nasłonecznieniem.
Nadmiar witaminy D może być przechowywany w tkance tłuszczowej, aby uzyskać dostęp i aktywować później w miesiącach zimowych, kiedy słońce nie jest wystarczająco silne, aby emitować wystarczającą ilość promieni UV-B, aby zsyntetyzować nową ilość witaminy D. ważne, aby latem mieć wystarczającą ilość zapasów dla optymalnego poziomu witaminy D!
Synteza witaminy D stymulowana światłem słonecznym – czy to takie proste?
Aby witamina D mogła być syntetyzowana przez organizm, musimy odpowiednio wyeksponować skórę na słońce. Nadmierna odzież i filtry przeciwsłoneczne o wysokim współczynniku ochrony mogą zakłócać syntezę witaminy D, uniemożliwiając promieniom UV-B dotarcie do skóry. Czy w takim razie powinniśmy nakładać mniejsze ilości kremu przeciwsłonecznego? To prawdziwy dylemat, ponieważ pojawia się coraz więcej ostrzeżeń o zagrożeniach związanych z rakiem skóry.
W każdym razie w miesiącach zimowych światło słoneczne nie wystarcza, aby pokryć zapotrzebowanie na witaminę D3. W Europie Środkowej kąt padania promieniowania słonecznego jest tak mały, że tak bardzo potrzebne promienie UVB nawet do nas nie docierają.
Na północ od 42 równoleżnika (w przybliżeniu na terytorium Barcelony lub Bostonu) okres ten obejmuje miesiące od listopada do lutego; na północ od równoleżnika 52 (mniej więcej na terytorium Berlina lub Edmonton) okres ten obejmuje miesiące od października do marca. Osobom o ciemniejszej skórze jest trudniej syntetyzować witaminę D3 niż osobom o ciemniejszej skórze – im ciemniejsza skóra, tym wolniejsza synteza witaminy D.
W zamian ciemniejsza skóra jest lepiej chroniona przed niekorzystnym wpływem promieniowania słonecznego, dzięki czemu można ją dłużej wystawiać na słońce bez ryzyka poparzenia. Rozwiązanie tego dylematu leży, jak zwykle, pośrodku: promienie słoneczne bezpośrednio na skórze są korzystne – ale jeśli planujesz spędzać godziny na świeżym powietrzu, nigdy nie zapomnij o kremie przeciwsłonecznym! Nie wystawiaj się zbyt długo na słońce i rób to tylko w zależności od rodzaju skóry.